8. Yargı Paketi, TBMM Genel Kurulunda Onaylandı

TBMM’de Kabul Edilen 8. Yargı Paketi Nedir?

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun yanı sıra çeşitli diğer kanunlarda ve 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de yapılan değişiklikleri içeren yasa teklifi, 8. Yargı Paketi olarak adlandırılmaktadır. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda yapılan görüşmelerin ardından, söz konusu yasa teklifi milletvekillerinin onayıyla kabul edilmiş ve yasalaşmıştır.

Hak Arama Süreleri Nasıl Düzenleniyor?

Yeni yasaya göre, İcra ve İflas Kanunu’nda belirlenen kanun yoluna başvuru süreleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki benzer hükümler dikkate alınarak hafta olarak düzenlenmektedir. Bu düzenleme ile, süre hafta olarak belirlenmişse başladığı günü takip eden haftanın aynı günü sona erecektir.

Hak arama hürriyetinin daha etkin kullanılması amacıyla, İcra ve İflas Kanunu’nun kanun yollarına başvuru bakımından Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na uyumunun sağlanması için önemli bir düzenleme yapılmaktadır. Borçlu ve tasdik duruşması sırasında itirazda bulunan alacaklılar, tasdik tarihinden itibaren 2 hafta içinde istinaf yoluna başvurabileceklerdir. Ayrıca, istinaf incelemesi sonucunda verilen karara karşı da tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde temyiz yoluna başvurulabilecektir.

İcra ve İflas Kanunu’na göre, bölge adliye mahkemelerince verilen nihai kararlara karşı temyiz yoluna başvurulması süresi de düzenlenmektedir. Bu kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde temyiz yoluna başvurulabilecek ve temyiz yoluna başvurma ve inceleme süreci Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerine göre yürütülecektir.

Yeni Düzenlemeler Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?

TBMM’de kabul edilen 8. Yargı Paketi kapsamındaki düzenlemelerin 1 Haziran 2024 tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmektedir.

Terörle Mücadele Kanunu’na Yönelik Değişiklikler

Terörle Mücadele Kanunu’nda yapılan düzenlemeler, “terör örgütleri”ne ilişkin, Türk Ceza Kanunu’ndaki değişikliklere uyumlu hale getiriliyor. Bu değişikliklerle birlikte, hukuki mevzuatın daha tutarlı ve uyumlu bir yapıya kavuşması hedefleniyor.

Ceza İnfazı ve Kısıtlama Kurumu

Yapılan değişikliklerle birlikte, ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerin durumunda önemli değişiklikler öngörülüyor. Özellikle, kesinleşmiş hapis cezasının infazı sırasında kişinin kişiliği veya mal varlığının korunması kriteri ön plana çıkarılıyor. Bu kriterlere göre, kişinin kısıtlanması veya kayyuma atanması, kesinleşmiş hapis cezasının süresine ve kişinin durumuna göre belirlenecek.

İrade Ön Planda: Hükümlülerin Durumu

Ergin kişilerin fiil ehliyetinin bulunduğu kabul edilerek, kesinleşmiş hapis cezasının infazı sırasında kişinin iradesi ön planda tutulacak. Bu durumda, hükümlünün kısıtlanması esas olarak kendi isteğine bırakılacak ancak belirli koşullar altında kişinin korunması amacıyla vesayet makamına takdir hakkı verilecek.

Vesayet Makamının Rolü

Yapılan düzenleme ile birlikte, kesinleşmiş hapis cezasının infazı sırasında vesayet makamının rolü önem kazanıyor. Vesayet makamı, kişinin durumunu değerlendirerek kısıtlama veya kayyum atanması kararını verecek ve bu kararın adaletli bir şekilde uygulanmasını sağlayacak.

Akıl Sağlığına Dayalı Kısıtlama

Anayasa Mahkemesi kararı gereğince, Türk Medeni Kanunu’nda yapılan değişiklikle, akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle kısıtlama kararı alınabilmesi için gerekli olan resmi sağlık kurulu raporunun temini kolaylaştırılacak. Bu sayede, kişinin durumunun daha adil ve doğru bir şekilde değerlendirilmesi sağlanacak.

Kan ve Biyolojik Örnekler Artık Sağlık Kurulu Raporunda Kullanılabilecek

Türk Medeni Kanunu’nda yapılan değişiklikler, Anayasa Mahkemesi kararına dayanarak kişilerin vücutlarından kan veya benzeri biyolojik örnekler alınarak resmi sağlık kurulu raporlarının alınmasını sağlıyor. Artık kişilerin tükürük, kıl, tırnak gibi örneklerle de sağlık raporu alınabilecek.

Kişilere Yapılan Tıbbi Müdahaleler ve Hekim Ön Raporu

Kişilere gerekli tıbbi müdahalelerin yapılabileceği ve ihtiyaç duyulması halinde kişilerin en fazla 20 gün süreyle sağlık kuruluşlarına yerleştirilebileceği belirtiliyor. Hekim tarafından verilen ön rapor sonrasında yapılan yerleştirme kararı derhal ilgili kişiye ve yakınlarına bildirilecek. Karara karşı itiraz edilebilmesi için ise ilgili kişi veya yakınlarına 10 gün süre tanınacak. Ancak yapılan itiraz, kararın icrasını durdurmaya yetmeyecek ve denetim makamı tarafından hızlıca sonuçlandırılacak.

Vesayetin Hapis Cezası Süresince Sonlandırılması

Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda, hapis cezasının devam ettiği süre boyunca vesayetin sonlandırılabileceği hüküm altına alınıyor. Hapis cezası süresince vesayetin sona erdirilmesi, kişinin isteği üzerine veya kısıtlama kararlarının ortadan kalkması durumunda gerçekleşecek.

Örgüt Adına Suç İşleme Yaptırımları

Türk Ceza Kanunu’nda yapılan değişikliklerle, suçlarla etkin bir şekilde mücadele edilmesi ve caydırıcılığın arttırılması hedefleniyor. Bu kapsamda, örgüt adına suç işleme eylemi artık müstakil bir suç olarak düzenleniyor. Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişilere 2 yıl 6 aydan 6 yıla kadar hapis cezası verilecek. Suçun niteliğine göre bu ceza indirilebilecek. Ancak bu hüküm sadece silahlı örgütler için geçerli olacak.

Örgüt adına suç işleyen kişiler, hem işledikleri suçlardan hem de örgüt adına suç işleme suçundan ayrı ayrı cezalandırılacak.